Günlük hayatta çevremizde pek göremediğimiz bu araçları hepimiz merak ederiz. İlginç bir tipe sahip olan, oyuncak arabaymış gibi bir his uyandıran, aslında her arazi şartlarında en cemval işleri bile becerebilen bu dışı tatlış görünümlü içi canavar ruhlu araçlara yakından bakalım. Ayrıca ATV ve UTV araçların özellikleri – farkları konusunu uzman kişilerden aldığımız bilgilerle derlediğimizi de belirtmekte fayda var.
ATV Araçların Özellikleri
Bu araçlar sanılanın aksine yeni bir araç türü değildir. Tarihi yaklaşık 60 yıllık bir geçmişe dayanır. İlk olarak 1960’lı yıllarda üretimi başlamıştır. Şimdilerde daha çok 4 tekerlekli olarak görsek de 1982 yılına kadar 3 veya 6 tekerlekli olarak piyasada var olmuştu. 1982’den sonra Suzuki firması tarafından günümüzdeki formuna kavuşmuştur. Spor yarışlarında ise 1980 yılında ABD’de ilk olarak kullanıldı.
İngilizce “All Terrain Vehicle”(Bütün arazi koşulları aracı) kısaltması şeklinde ATV diye isimlendirilen araç aslında motosikletten türetilmiştir. ATV’ler esas olarak off-road için tasarlanmıştır. İnsan taşımacılığından ziyade daha çok keyif amaçlıdır.
Dar ve zorlu yollar, dik yamaçlar, kaya zeminler, çamurlu dağ yolları gibi çok zorlu arazilerin üstesinden gelmektir esas görevi. Gerek motoru gerek lastikleri gerekse süspansiyon yapısı tam olarak bu amaca hizmet eder. İlk olarak Avustralya’da çobanlar tarafından tercih sebebi olmuştur. Sonraları ise kır gezileri ve off-road için kullanılmıştır. Ayrıca safari turlarının olmazsa olmazı olur kendileri.
“Heyecan” unsurunun ön planda olduğu bu araçlarda lastikler düşük basınçlıdır. 4 bağımsız ve sert yapılı süspansiyonun görev yaptığı ATV’lerde genelde benzinli motorlar görev yapsa da çok nadiren dizel modelleri de vardır. 50cc ile 1000cc arasında değişen motor hacmine sahiptir. 300cc’ ye kadar olan modeller daha çok şehir içi amacını taşır fakat 300-500cc arası olanlar orta modellerdir. Yalnızca 500cc’nin üstündeki modeller arazi koşullarında her istediğinize yanıt verir. Tabiî ki fiyatları da motor hacmine paralel olarak artmaktadır.
UTV Araçların Özellikleri
“SxS” şeklinde de ifade edilebilen UTV, “UTility Vehicle” (yardımcı görev aracı) kavramının karşılığıdır. Temel olarak ATV araçlarla aynı amaca hizmet etse de aslında ATV’nin daha güçlü daha becerikli halidir. Üstü daha korunaklı olmakla beraber takla çubuklarıyla da donatılmıştır. Direksiyon simidi, yan yana oturuş gibi özellikleri bakımından daha çok otomobilimsi bir havası vardır. Özellikle çöl, çamur, kar gibi çok zorlu zeminlerin vazgeçilmezidir desek yeridir.
“Commander” (oyun amaçlı), “Traxter” (iş amaçlı) ve “Maverick” (performans amaçlı) gibi türleri vardır. Ayrıca kişiselleştirmeye oldukça müsaittir. Arazi koşullarında iş yapan ve engel tanımak istemeyenler için biçilmiş kaftan desek yeridir. Güçlü ve konforlu bir UTV ile “Heyecan” unsurunu bir kat daha yukarı çekmek mümkün.
150cc ile 1000cc arasında motor hacmine sahip olan UTV’lerin fiyatları da ne kadar ekmek o kadar köfte hesabı bu hacme paralel olarak artar. Motorunun büyüklüğüne göre şehiriçi gezinti, orta seviye hafif arazi , ağır off-road gibi amaçlara hizmet eder. Ayrıca çiftliklerde römork çekmek, ağır yük taşımak gibi misyonları olduğunu da belirtmekte fayda var.
ATV ve UTV Arasındaki Temel Farklar
ATV ve UTV’ler dışarıdan baktığımızda benzer gibi görülse de aslında farklı tiplerdir. Temel olarak şunları bilmek gerekir:
| ATV araçlar motosiklete benzer, UTV ise daha çok otomobil görüntüsündedir. |
| ATV’de motosiklet direksiyonu bulunur fakat UTV’de otomobil direksiyonu tertibatı vardır. |
| ATV araçlarda arka arkaya oturulur yalnız UTV’de yan yana oturma imkanı tanır. |
| UTV’ler daha güçlü, daha ağırken ATV ise daha kıvraktır. |
| Gerek takla çubuğu gerekse kabinli oluşu sebebiyle UTV’de güvenlik kaygısı daha ön plandadır. |
| UTV’ler ATV’ye göre daha pahalıdırlar. Ses sistemi, Led far gibi özelleştirmeler de UTV cephesinde daha külfetlidir. |
| Boyut olarak ATV’ler dar yerlerde daha çok kıvraklığa imkan tanır. |
| Çimen, golf sahası gibi yerlerde ATV’ler zemine daha az zarar verir. |
| Yük taşıma, römork çekme gibi özellikleriyle UTV’ler tartışmasız daha kabiliyetlidir. |
| Sürüş ve konfor özellikleri olarak UTV’ler çok daha donanımlıdır. |
| Kar, soğuk, yağmur gibi etkenlerden korunmak adına kabini sayesinde UTV bir adım öndedir. |
| UTV hem daha fazla insan taşıyabilme kapasitesi sunar hem de oturağı ve kabini sayesinde çocukları taşıma konusunda daha güvenlidir. |
ATV ve UTV Kullanırken Bilinmesi Gerekenler?
ATV ve UTV araçların özellikleri – farkları konusuyla ilgili yazımızın son ve en önemli kısmına. Çünkü bu araçlara merak saldıysanız eğer şunları bilmenizde fayda var:
| Bu araçlar diğer taşıtlar gibi plakalı araçlar oldukları için tüm trafik kurallarına uymak zorundadır. |
| Ehliyet sınıfında “net motor gücü 15 kilovatı, net ağırlığı 400 kilogram, yük taşımacılığında kullanılanlar için ise net ağırlığı 550 kilogramı geçmeyen dört tekerlekli motosikletler.”kapsamına giren bir ATV veya UTV’niz varsa alt yaş sınırı 16 olan “B1” ehliyeti yeterli olacaktır. Bu kapsamdan daha ağır veya daha güçlü araçlar için otomobil ehliyeti olan “B” sınıfı gerekir. |
| MTV olarak motosiklet kapsamında değerlendirilerek ödeme yapılır. Yani MTV’si eskisi gibi pahalı değildir. |
| Diğer sıfır motorlu araçlar gibi ÖTV+KDV sistemi vardır. Fakat bu araçlarda Ekim 2021 itibariyle ÖTV oranı %25 KDV ise %18 şeklindedir. |
| Trafik kurallarına uyulmadığı taktirde çok tehlikeli araçlardır. Çabucak takla atma eğilimi olduğu için özellikle asfaltta yavaş kullanmak gerekir. (Hızı 135km’ye varan UTV’ler mevcut) |
| Kask, gözlük ve koruyucu elbise giyerek kullanmak gerekir. |
| Arazi koşullarının ne getireceği belli olmadığı için ilkyardım çantası ve alet çantası taşımaya oldukça önem vermek gerekir. |
| Özellikle yokuş inişlerde dikkatli ve yavaş kullanmak gerekir. |
| İhtiyaca uygun ATV veya UTV seçimi yapmak önemlidir. Ucuz ve güçsüz araçlar yalnızca şehir turuna uygundur. Arazide sizi üzebilir. |
| Lastikleri hem düşük basınçlı hem de büyük dişliye sahip olduğu için asfalta pek uygun değildir, çabuk biter. |
| Son olarak , özellikle arazi sürüşlerine yalnız gitmemek çok daha iyi olur. Gerek doğa şartları gerek kaza riski gerekse yabani hayvan riskinden ötürü en az 2 kişi yolculuğa çıkmak gerekir. |
ATV ve UTV araçların özellikleri – farkları konumuz bu şekildeydi. Motor sporları konusuyla ilgili yazımıza dilerseniz buradan ulaşabilirsiniz.
